काठमाडौँ, २६ पुस ।  स्वास्थ्य बीमा बोर्डले आगामी १ माघ देखि ‘सह-भुक्तानी प्रणाली’ कार्यान्वयन गर्ने भएको छ । अब लागू हुने भनिएको सह भुक्तानी प्रणालीमा बीमितले तोकिएको स्वास्थ्य सेवा लिँदा लाग्ने कुल खर्चको १० प्रतिशत रकम आफैले तिर्नु पर्नेछ ।

बोर्डले आज गरेको पत्रकार सम्मेलनमा आगामी अध्यक्ष गुणराज लोहनीले स्वास्थ्य बीमा ऐन २०७४ को दफा ७ मा भएको व्यवस्था बमोजिम सह भुक्तानी प्रणाली लागू हुने बताए । उनले त्यसका लागि बोर्डले कार्यविधि समेत तयार भइसकेको बताए ।

‘सह भुक्तानी प्रणाली भनेको स्वास्थ्य बीमामा आवद्ध नागरिकले सेवा उपभोग गर्दा तत्काल सेवा प्रदायक संस्थालाई नियमानुसार तोकिएको केही रकम तिर्नु पर्ने व्यवस्था हो । अहिलेलाई हामीले कुल रकमको १० प्रतिशत बीमितले तिर्नुपर्ने भनेका छौँ,’ डा. लोहनीले भने ।

उनले सेवा प्रदायक स्वास्थ्य संस्था, बीमित नागरिक र सरोकारावालाहरुलाई जवाफदेही बनाउँदै बीमा गरेकै आधारमा अनावश्यक स्वास्थ्य परीक्षण नहोस र नगरियोस भन्नका लागि यो व्यवस्था लागू भएको बताए ।

स्वास्थ्य बीमामा आवद्ध एक परिवार (पाँच जना)ले बार्षिक रुपमा ३ हजार ५०० रुपैयाँ प्रिमियम तिर्नु पर्दा १ लाख रुपैयाँसम्मको उपचार सुविधा पाउने व्यवस्था थियो । अब छुट सुविधा नपाउने समूहले सो सुविधामा १० प्रतिशत रकम आफूले तिर्नुपर्नेछ ।

के केमा लागू हुन्छ सह भुक्तानी प्रणाली ? के के मा हुँदैन ?

अस्पतालबाट प्रदान गरिने बहिरंग, अन्तरंग, निदानात्मक, उपचारात्मक, शल्यक्रिया, फिजियोथेरापी र पुर्नस्थापना सेवा लिदा सह भुक्तानी प्रणालीको व्यवस्था लागू हुनेछ ।

तर, प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र र २५ शैय्या सम्मका सरकारी अस्पतालहरुमा यो प्रणाली लागू हुँदैन । यस्तै लक्षित बर्गका बीमितलाई पनि यो प्रणालीमा रहेर सह भुक्तानीको व्यवस्था गर्नु नपर्ने भएको छ ।

यसैगरी आकस्मिक अवस्थामा स्वास्थ्य सेवा लिँदा पनि यो व्यवस्था लागू हुने छैन ।

बोर्डले सरकारद्धारा निशुल्क प्रदान गर्नका लागि तोकिएका सेवाहरुमा पनि यो व्यवस्था लागू नहुने बताएको छ ।

बोर्डका कार्यकारी निर्देशक डा दामोदर बसौलाले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमको मिसयूज रोक्नका लागि यो सह भुक्तानी प्रणाली लागू गरेको बताए । ‘ऐनमा भएको व्यवस्था हो । अहिले के भयो भने, पूर्ण रुपमा निशुल्क हुँदा आफूखुशी परीक्षणका लागि दवाव दिने र अनावश्यक रुपमा सुविधा रकम खर्च गराउने परिपाटी झांगियो । यसलाई नियन्त्रण गर्नका लागि यो व्यवस्था ल्याइएको हो,’ उनले भने ।

कार्यक्रममा सदस्यद्धय डा मुक्तिराम श्रेष्ठ र जुनु श्रेष्ठले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमलाई सुराध गर्न बोर्डले सुरु गरेका कामहरुको जानकारी दिएका थिए ।