काठमाडौँ, १० असोज । काठमाडौँ उपत्यकाभित्र रहेका अस्पताल तथा केही व्यापारीक संस्थाले फोहोर पानी प्रशोधन नगरीकन सिधै ढलमा मिसाउने गरेको पाइएको छ ।

खानेपानी तथा सरसफाइ मन्त्रालयले गरेको अनुगमनका क्रममा अस्पतालबाट उत्पन्न हुने फोहर पानी प्रशोधन गरेर मात्रै ढलमा पठाउनुपर्ने व्यवस्था भए पनि त्यसो नगरिएको पाइएको हो ।

खानेपानी तथा सरसफाइमन्त्री बिना मगर, सचिव गजेन्द्र ठाकुर, मन्त्रालय मातहतका विभाग, बोर्ड, काठमाडौँ उपत्यका खानेपानी लिमिटेडका पदाधिकारीले गरेको अनुगमनका क्रममा अस्पतालले सामान्य प्रशोधन पनि नगरी ढलमा मिसाएको पाइएको हो ।

मन्त्रालयका अनुसार वीर अस्पतालले दैनिक एक लाख २० हजार लिटर पानी भूमिगत स्रोतबाट प्रयोग गर्ने गरेको छ । काठमाडौँ उपत्यका लिमिटेडबाट वितरण गरेको धाराबाट हप्तामा एक पटक पानी आउने हुँदा अस्पतालले दैनिक माग धान्न भूमिगत स्रोतबाट पानी तानिएको पाइएको हो । तर उसले अस्पतालमा जडान गरिएको डिप बोरिङ सञ्चालनका लागि अनुमति लिएको छैन ।

यस्तै त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालले चार वटा डिप बोरिङ सञ्चालनमा ल्याएको भए पनि एउटाको मात्रै अनुमति लिएको पाइएको छ । दैनिक आठ लाख लिटर पानी भूमिगत स्रोतको प्रयोग गरेको भएपनि फोहोर पानी व्यवस्थापनमा उसले ध्यान नदिएको पाइएको छ ।

यस्तै सेन्ट्रल विजनेश पार्कबाट निस्कने फोहोर तरल पदार्थ सिधै ढलमा मिसाइएको अनुगमनको क्रममा फेला परेको मन्त्रालयले जनाएको छ । उक्त व्यापारिक संस्थाले दैनिक ४० हजार लिटर पानी प्रयोग गर्दै आएको छ ।

यसैगरी पाटन अस्पतालले अनुमति नै नलिईकन डिप बोरिङ सञ्चालनमा ल्याएको छ । दैनिक चार लाख लिटर पानी भूमिगत स्रोतबाट प्रयोग गरिएको भएपनि तरल फोहोर व्यवस्थापन नगरेको पाइएको छ ।

त्यस्तै नमूना बस्ती हात्तीवनले समेत अनुमति नलिई भूमिगत स्रोतको पानी उपयोग गरेको छ । दैनिक ४० हजार लिटर पानी प्रयोग हुने गरेको छ । तरल फोहरको व्यवस्थापनपछि मात्रै खोलामा पठाइएको अनुगमनका क्रममा देखिएको छ ।

यस्तै ललितपुरको भैँसेपाटीमा रहेको वाई वाई चाउचाउ उद्योगले दैनिक ५० हजार लिटर पानी प्रयोग गर्ने गरेको छ ।

अनुमति नलिईकन डिप बोरिङ सञ्चालन गर्नेलाई तत्काल अनुमति लिन मन्त्रालयले आग्रह गरेको छ । मन्त्री मगरले फोहर पानी प्रशोधनपछि मात्रै व्यवस्थापन गर्ने प्रणालीको विकास गर्न र अनुमति लिएर मात्रै डिप बोरिङ सञ्चालन गर्न सम्बन्धित संस्थालाई आग्रह गरिएको बताइन ।

उनले ठूला संस्था वा प्रतिष्ठानको अनुमगन कार्य निरन्तर जारी रहनेसमेत जानकारी दिइन । मन्त्री मगरले केही दिन पहिले काठमाडौँका पानी उद्योगको समेत स्थलगत निरीक्षण गरेकी थिइन । रासस